Meer fysieke en mentale rust. Minder druk voelen om te presteren. Betere beslissingen kunnen maken want ik voel me dichterbij mezelf. Voilá, de drie belangrijkste resultaten van mijn social media detox. Na een maand offline voel ik weinig verlangen om weer elke dag te posten. In deze blog lees je waarom het juist voor perfectionisten, twijfelkonten en control freaks – oftewel: ondernemers met faal- en succesangst - wezenlijk is om een gezonde relatie met socials te ontwikkelen. Inclusief 9 dikke vette tips om je werkgeluk te herpakken.
Je hoort het steeds meer, ondernemers die een social media detox doen. Na een maand offline te zijn geweest begrijp ik het wel: ik voel meer rust in lijf en hoofd, minder druk om te presteren en ik maak snellere en betere beslissingen. De welzijnseffecten en maatschappelijke impact van (social) media zijn enorm: van depressiviteit tot politieke polarisatie *. Dit blijkt onder meer uit een onderzoek van de NBER, de National Bureau of Economic Research *.
“Een pauze nemen van social media en even offline gaan doet wonderen voor jouw mentale gezondheid”, schrijft het online magazine Ensemble hierover **. Het onderzoek wijst uit, 'dat mensen die geen social media gebruiken op mentaal gebied een stuk gelukkiger zijn'. Na een maand offline te zijn geweest, schijnt bij terugkeer het gebruik van social media te dalen. Of dat zo is weet ik niet, ik blijf nog even offline. Plus, voor iedereen werkt het misschien weer nét anders.
Als Communicatiewetenschapper – afgestudeerd in een tijd zónder social media - weet ik dat media veel meer met ons doen dan we denken. Maar ik weet ook dat je de interpretatie van onderzoeksresultaten het beste ‘met een korrel zout’ neemt. Nu herken ik de effecten uit eerste hand, en het lijkt alsof mijn communicatie instinct ontwaakt uit een diepe winterslaap. Misschien is jouw social media relatie ook aan vernieuwing toe, en wel om een van de volgende redenen.
1. Media zijn niet de werkelijkheid
Als doctoranda Mediastudies kan ik je vertellen dat blootstelling aan media altijd iets met je doet, meer dan je denkt. Hoe meer tijd je aan media besteed, hoe groter de impact. Er zijn tal van studies die laten zien dat veel nieuws kijken bijvoorbeeld je beeld van de werkelijkheid drastisch vervormd. Social media doen dat ook, omdat ze als een filter werken voor een deel van een groter geheel. Dat deel is niet de werkelijkheid. Dikke vette tip: Onderzoek jouw media relatie en volg een gevarieerd 'media dieet', vast af en toe en snack niet teveel!
2. Schoonheidsideaal
Socials focussen op schoonheid. Die focus is een fragment van de werkelijkheid, in dit geval: van een geïdealiseerde werkelijkheid. Het Westerse schoonheidsideaal was in het offline tijdperk al onrealistisch en eenzijdig. Die continue, eenzijdige beeldvorming is van grote invloed op het zelfbeeld, en dus op gevoel en gedrag. Botox party’s zijn zo normaal geworden als verjaardagsfeestjes. Dikke vette tip: Stop met idealiseren, leer gezond en liefdevol omgaan met onzekerheid.
3. Prestatie ideaal Socials focussen op succes. Ik noem dit het ‘prestatie ideaal’. Succes is de sociale norm, ondanks de groeiende authenticiteit en kwetsbaarheid rondom burn-out bijvoorbeeld. Als perfectionist denk je al snel, ‘er zijn zoveel succesvolle mensen, voor mij duizend anderen’. Vanuit faal- en straalangst oogpunt is het krijgen van geen of weinig reacties en klanten via socials bijna synoniem aan afwijzing. Dat versterkt het Calimero gevoel, waardoor je vaak óf harder gaat werken of je overweldigd voelt. Dikke vette tip: Doorzie je patroon en post onvoorwaardelijk, dus ongeacht het resultaat.
4. Verslavingsprincipe Je weet hopelijk dat socials gebouwd zijn volgens hetzelfde principe als casino’s. Het is geen geheim dat Facebook en Instagram inzetten op het creëren en in stand houden van verslavend gedrag. Hoe meer je post en hoe meer volgers je hebt, hoe groter de beloning. Video’s leveren meer bereik op dan foto’s en die weer meer dan alleen tekstberichten. Post je een tijdje niets, dan daalt je bereik. Eigen schuld, dikke bult, had je maar aan je media-verslaving moeten toegeven. Dikke vette tip: Afkicken, cold turkey!
5. Volgersprincipe Een groeiend aantal volgers is, ironischerwijze, waarom ik zelf steeds meer druk en innerlijk conflict voelde bij het posten. Dit is typisch voor straal- en faalangst; succes is niet per definitie alleen maar positief. Ik geef mensen graag oprechte aandacht en vind dat sociale media daadwerkelijk sociaal moeten zijn – dus geen inrichtingsverkeer. Dat betekent dus dat ik mezelf opnieuw moet gaan verhouden tot mijn succes en volgers. Dikke vette tip: Onthecht van je eigen ideeën om een nieuwe weg te kunnen vinden.
6. Bomen en bos Er komen steeds nieuwe socials bij. Neem Clubhouse, een Audiochatapp die eerst alleen voor Iphone beschikbaar was. “Gelukkig”, verzuchte ik direct als Samsung gebruiker. Wat voegt dit medium nou precies toe? Via Facebook, Teams, Skype en Zoom kun je óók groepsgewijs communiceren, met beeld zelfs. Auditieve inspiratie doe je op via de ontelbare podcasts op Itunes, Soundcloud, Podbean enz. Dikke vette tip: Laat je niet leiden door hypes, 'stick to your strategy'.
7. Nieuwe skills Mediabewustzijn ontwikkelen is een 21ste eeuwse vaardigheid, naast onder andere: creatief en kritisch denken, sociale vaardigheden en samenwerken en digitale geletterdheid ***. Het betekent dat je bewust moet zijn wat media met je doen en hoe ze je denkbeelden vormen. Daar kun je bewust of onbewust van zijn, maar ze hebben onmiskenbaar effect op onze (maatschappelijke) identiteit. In mijn visie zijn media geen 'onafhankelijke doorgeefluiken', maar subjectieve co-creatoren. Dikke vette tip: Ontwikkel je 21ste eeuwse vaardigheden.
8. Erbij willen horen
Socials kunnen je sterk het gevoel geven dat je midden in de wereld staat. Dat je onderdeel bent van een groter geheel. Dat is een behoefte die iedereen heeft; we willen ergens bij horen. Na mijn eerste detox week was dit wat ik het meeste miste. Ik werd als het ware teruggeworpen op mezelf. Nu ik weer dichterbij mezelf sta voel ik me toch connected, juist omdat ik bijvoorbeeld meer tijd en ruimte maak om te mediteren en kwali-tijd met vrienden of in de natuur. Dikke vette tip: Ervaar de eenheid binnen jezelf, jij hoort bij jou.
9. Ken jezelf Het allerbelangrijkste is om jezelf en je patronen te (h)erkennen. Ook is het zinvol om je af te vragen: wie wíl je zijn? Vragen stellen is dé manier om je naar antwoorden te leiden. Je moet wel willen luisteren, en naar het antwoord durven handelen. Hierbij denk ik aan wat Alice uit Wonderland zegt, “I give myself very good advice, but I seldom listen.” Als je op een verrassende en creatieve manier jezelf wil ont-moeten en je intuïtie wilt vergroten, kun je bij mij een Talentenspeltraject doen. Dikke vette tip: Blijf investeren in je persoonlijke ontwikkeling. * www.nber.org/papers/w25514 (PDF) ** www.nsmbl.nl/over-ons *** www.slo.nl/thema/meer/21e-eeuwsevaardigheden